zelfontwikkeling-psychotherapie-maastricht

Zelfontwikkeling

Positieve psychologie

De positieve psychologie richt zich op het ontwikkelen van iemands krachten. Deze stroming benadrukt zelfredzaamheid en is erop gericht jouw probleemoplossend vermogen te vergroten. Hoe kun jij het geluk van jezelf en van anderen positief beïnvloeden? Hoe houd je jouw mentale en fysieke conditie op peil? Hoe blijven jij bevlogen en veerkrachtig? Hoe blijft je duurzaam inzetbaar ? Dit zijn vragen die centraal staan binnen de positieve psychologie.

Martin Seligman (President van de American Psychological Association) riep al in 1998 op een nieuwe richting in te slaan met nadruk op ‘het verhelderen en koesteren van de menselijke sterke punten’. Positieve psychologie wil niet alleen van de ergste dingen in het leven repareren, maar juist de focus verleggen naar het opbouwen van positieve kwaliteiten (Seligman en Csikszentmihalyi, 2000). We leven in een complexe wereld en wij worden algemeen dagelijks geconfronteerd met uitdagingen thuis, tijdens je studie of op de werkvloer.  Hierdoor ontstaat steeds meer behoefte aan een positieve en preventieve en toekomstgerichte aanpak binnen de psychologie en psychotherapie.

Voorkomen of vroegtijdig aanpakken van problemen

Voorkomen is beter dan genezen. Preventie is relatief goedkoop en vraagt minder inspanning. De aandacht voor preventie en gezondheidspromotie in de geestelijke gezondheidszorg groeit. Nog steeds is slechts een klein deel van de GGZ-inspanningen gefocust op preventie en gezondheidspromotie (Muñoz, Cuijpers, Smit, Barrera, & Leykin, 2010). Geestelijke gezondheid is veel meer dan de afwezigheid van psychopathologie. Personen die ‘floreren’ functioneren optimaal en melden geen of minder psychische problemen. Zij blijken minder afwezig te zijn op hun werk, hebben een relatief uitgebreid sociaal netwerk, een verlaagd risico chronische fysieke aandoeningen, de minste beperking in hun dagelijkse activiteiten en het laagste gebruik van gezondheidszorg. Er zijn jammer genoeg niet zo veel ‘bloeiende’ individuen. Het gaat slechts om ongeveer 20% van alle volwassenen. Wil jij niet overleven maar floreren? 

Interventies gericht op gezondheidspromotie en preventie  

De National Research Council and Institute of Medicine hanteert een vierdeling :

  1. Universele preventie. Dit is de meest algemene en brede interventievorm. Het doel is om cliënten zo gezond en veerkrachtig mogelijk te maken. De focus ligt niet op een bepaalde stoornis, maar de interventie is gericht op het laten ‘floreren’ (bijvoorbeeld via levensstijl, informatie, attitudes, aanpassing omgevingsfactoren, ed) Vaak wordt gepoogd om de invloed van risicofactoren te verkleinen. Sociale en emotionele vaardigheidstrainingen zijn ook een vorm van universele preventie.

2) Preventieve interventies. Deze zijn specifieker en gericht op (groepen van) stoornissen.

Stemmings- en angststoornissen zijn een goed voorbeeld. De meeste preventieve interventies maken gebruik van technieken uit de cognitieve gedragstherapie (Engels et al., 2015). De hoofdaanname in de cognitieve gedragstherapie is dat wat je voelt en hoe jij je gedraagt, bepaald wordt door wat jij denkt. In de aanpak worden jouw irrationele ideeën uitgedaagd, leer je om vanuit een ander perspectief naar dezelfde situatie te kijken en op een meer positieve manier te reageren.  

3) Selectieve interventies. Hier ligt de focus op bepaalde groepen met een verhoogde kans op problemen door bepaalde karakteristieken, zoals trauma-achtergrond. Kinderen van ouders met psychische en/of verslavingsproblemen vormen een ander bekend voorbeeld.  

4) Geïndiceerde interventies. Deze zijn gericht op personen bij wie er al symptomen zijn vastgesteld, maar bij wie de klachten nog ‘subklinisch’ zijn. De aanpak is erop gericht om verdere ontwikkeling te vertragen of om te draaien. De Psychotherapie Praktijk Limburg is sterk voorstander van vroegdetectie/vroeginterventie en gespecialiseerd het voorkomen en managen van psychologische klachten die gepaard gaan de ontwikkeling van een of meer auto-immuunziekten.

Peak Performance

Peak performance gaat over het behalen van topprestaties voor al goed functionerende individuen in veeleisende omgevingen. Het zogenaamde EMDR Peak Performance-protocol is gericht op prima functionerende cliënten in het bedrijfsleven, podiumkunsten en sport.  Na de therapie of coaching maakt de cliënt vaak de sprong van ‘goed naar geweldig’. Dit protocol kan worden genut voor iedereen die hun prestaties op het werk, in de sport en in het creatieve en presterende kunsten op topniveau willen presteren. Ben jij een ‘high achiever’? Wil jij woekeren met je talenten? Wil je naar vermogen presteren? Meld je dan hieraan voor een intake.  

Het EMDR Peak Performance-protocol van Foster en Lendl helpt cliënten om voort te bouwen op hun huidige gedragsrepertoires en het overwinnen van “prestatietekorten”. Hierdoor ben je in staat om jouw potentieel beter te benutten, waar die wordt geremd door faalangst, wedstrijddruk of ander blokkades (zoals het gevoel van mislukking na een aanzienlijke tegenslag).

Volgens de EMDR-theorie kan een nare gebeurtenis een verstoring van de informatieverwerking veroorzaken. Hierdoor wordt de ervaring niet goed geassimileerd in de geheugennetwerken. Deze ‘onbewerkte herinneringen’ worden geïsoleerd opgeslagen. Zij bevatten de gedachten, sensaties en reacties die op dat moment werden gecodeerd. Het primaire doel van een EMDR-behandeling is erop gericht deze disfunctionele herinneringen te activeren en transformeren.  

Hierbij wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde Resource Development and Installation (RDI). Deze is gericht op gemoedsrust en volledige voldoening in het leven. RDI benadrukt veiligheid, stabilisatie en egoversterking. In toepassingen met topprestaties is de RDI gericht op empowerment en het genereren van hoop en mogelijkheden, inclusief de realisatie van nagestreefde doelen. Het maakt niet uit of het gaat om sport, podium prestaties, zakelijke toppresentaties, of anders. Het gaat over het bereiken van topprestaties, behalen van belangrijke doelen door goed functionerende individuen in zeer veeleisende omgevingen of omstandigheden.

In geval van sportpsychologische prestatieverbetering kan bijvoorbeeld aandacht worden besteed aan de gestelde doelen (bv kampioenschappen) , het beheersen van opwinding (wedstrijdspanning) en voorstellingen van toekomstige succes (bv titels) . Het EMDR Peak Performance-protocol bevat huiswerkopdrachten tussen de sessies. Deze zijn gericht op het verwerven van de vereiste vaardigheden en ‘mentale’repetitie’ voordat de uitvoering wordt gedemonstreerd aan het ‘publiek’.  

Een cruciaal element in de voorbereidingsfase van de EMDR Peak Prestatieprotocol is het identificeren en beoordelen of de vereiste vaardigheden aanwezig zijn in het repertoire en jou ondersteunen in het geval van ontbrekende gedragscapaciteiten. Bijvoorbeeld iemand die faalangst ervaart bij het houden van zakelijke bijeenkomsten, kan bijvoorbeeld vertrouwde collega’s inschakelen als mentoren om vaardigheden te verbeteren en om op een duidelijke en overtuigende manier te communiceren.

Soms worden positieve psychologietechnieken geïntegreerd in het EMDR Peak Performance-protocol Het ervaren van positieve emoties helpen jou bij het uitvoeren van een taak en op een meer flexibele en integratieve manier denken, waardoor de kans wordt vergroot dat jouw oplossingen en conclusies zullen creatiever zijn. De integratie van drie specifieke positieve psychologische technieken in het EMDR Peak Performance protocol zijn mogelijk:

  • identificatie van individuele sterke punten (Seligman, 2002) die kunnen worden ingezet in tijden van uitdaging;
  • eerst opmerken wat goed werkt om het gevoel van mogelijkheden te ‘stimuleren’ (Appreciative Inquiry-methode , Cooperrider, 1995) ;
  • het identificeren van positieve woorden om positieve emotionele toestanden te stimuleren (Fredrickson, 2001).